Điều trị bệnh Goute (Gút)
Bệnh gút là bệnh viêm khớp do vi tinh thể, đặc trưng bởi những đợt viêm khớp cấp tái phát, có lắng đọng tinh thể muối urat natri trong các mô, gây ra do tăng acid uric trong máu. Đây là bệnh do rối loạn chuyển hóa nhân purin, thuộc nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa.
.jpg)
Ảnh minh họa bệnh gút
1. Đại cương theo y học hiện đại
- Là một bệnh rối loạn chuyển hóa. Nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh Goutte là acid uric.
- Triệu chứng lâm sàng chủ yếu là khớp viêm tái phát nhiều lần do lắng đọng tinh thể monosodium urat trong dịch khớp, bệnh tiến triển gây sỏi thận do acid uric, bệnh thận do Gút. Thường gặp ở nam giới tuổi trung niên.
- Phân loại: Gút nguyên phát, Gút thứ phát.
- AU máu tăng: do tăng sản xuất, giảm đào thải.
- Bệnh gồm hai thể: Gút cấp và Gút mạn tính.
Cơn Gút cấp:
Cơn điển hình: thường gặp các khớp ở chi dưới: ngón chân cái, gối, bàn ngón và các khớp khác, có các đặc điểm sau:
Cơn xuất hiện tự phát hoặc sau khi:
- Sau một bữa ăn nhiều chất đạm hoặc uống rượu quá mức
- Một chấn thương
- Một bệnh gian phát
- Một can thiệp phẫu thuật
- Một đợt dùng thuốc: aspirin, lợi tiểu (Thiazid, Furosemmid), Ethambutol, thuốc gây hủy tế bào, Penicilin…
2. Triệu chứng bệnh Goute (Gút)
- Thường khởi phát đột ngột vào nửa đêm
- Khớp sưng, nóng, đỏ, đau ghê gớm, bỏng rát, thường xuyên đau đến cực độ, đau làm mất ngủ, mất ngủ càng tăng thêm do tăng cảm giác đau của da.
- Đau chủ yếu về đêm, ban ngày có giảm đau.
- Thường kèm theo cảm giác mệt mỏi, đôi khi sốt 38-38,5 độ C, có thể kèm rét run.
- Đau tăng về đêm trong 5-6 đêm tiếp đó. Ban ngày đau giảm dần, có thể hết đau hoàn toàn vào ban ngày. Khớp gối thường có tràn dịch, có thể chọc dò để lấy dịch xét nghiệm tìm tinh thể urats để chẩn đoán xác định.
- Khi dùng Colchicin, các triệu chứng viêm thuyên giảm hoàn toàn sau 48 h.
Cơn không điển hình:
- Biểu hiện tại chỗ chiếm ưu thế: dễ nhầm với viêm khớp nhiễm khuẩn.
- Biểu hiện tràn dịch chiếm ưu thế: thường ở khớp gối, diễn biến bán cấp, dễ nhầm với lao khớp.
- Biểu hiện toàn thân là chính: cơ thể suy nhược, trong khi hiện tượng viêm tại chỗ không đáng kể.
- Biểu hiện bằng viêm nhiều khớp cấp: dấu hiệu gợi ý là khởi phát đột ngột, viêm 3-4 khớp, thường là ở chi dưới. Thể này thường gặp trong giai đoạn tiến triển của bệnh.
- Biểu hiện cạnh khớp cấp tính: viêm gân do Gút, nhất là viêm gân Achille, viêm túi thanh mạc khuỷu tay, hoặc hiếm hơn, có thể gặp viêm tĩnh mạch.
Các khớp bàn tay sưng do gút
3. Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh Goute (Gút)
Tiêu chuẩn Bennett và Wood (1968)
Hoặc tìm thấy tinh thể MSU trong dịch khớp hoặc trong các hạt tôphi.B. Hoặc có từ 2 tiêu chuẩn sau trở lên:
- Tiền sử hoặc hiện tại có 2 đợt sưng đau của một khớp với tính chất khởi phát đột ngột, và khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần.
- Trong tiền sử hoặc hiện tại có sưng đau khớp bàn ngón chân cái với tính chất như trên
- Tìm thấy hạt tôphi.
- Đáp ứng nhanh (trong vòng 48 h) với điều trị bằng Colchicin trong tiền sử hoặc hiện tại.
- Chẩn đoán xác đinh khi có triệu chứng A hoặc hai yếu tố của triệu chứng B.
Bệnh gút gây bàn chân sưng đau
4. Đại cương Gút theo y học cổ truyền
- YHCT gọi là thống phong
- Nguyên nhân do ngoại tà xâm phạm vào cơ thể làm bế tắc kinh lạc, khí huyết ứ trệ tại các khớp gây sưng, đau, co duỗi vận động khó. Lúc đầu bệnh còn ở bì phu kinh lạc, lâu ngày tà khí vào gân xương, tạng phủ. Khí huyết, tân dịch ứ trệ lâu ngày hóa đàm, đàm uất kết thành u cục quanh khớp, dưới da. Bệnh biểu hiện nhiều năm, đôi khi xuất hiện đợt cấp làm tổn thương can thận, làm biến dạng các khớp.
Thể phong thấp nhiệt (đợt cấp)
- Triệu chứng: đột ngột khớp bàn ngón chân cái sưng, nóng, đỏ đau, không dám sờ, đụng vào, đau đầu, sốt, khát nước, miệng khô, sợ lạnh, tiểu tiện vàng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch phù sác.
- Pháp điều trị: khu phong, thanh nhiệt trừ thấp, hoạt huyết, chỉ thống.
- Bài thuốc:
+ Bài 1: Gia vị tam diệu thang:
+ Bài 2: Bạch hổ gia quế chi thang gia giảm:
Châm cứu: châm tả Thận du, Khí hải du, Bàng quang du, Quan nguyên, Tam âm giao và các A thị huyệt tại khớp đau và vùng lân cận
Thể đàm thấp ứ trệ (mạn tính)
- Gút (thống phong) mạn tính có thể tiếp theo Gút cấp tính nhưng phần lớn là bắt đầu từ từ tăng dần thông qua các đợt cấp.
- Triệu chứng: nhiều khớp sưng to, đau kéo dài, co duỗi khó, tại khớp không nóng đỏ nhưng đau nhiều, biến dạng kèm theo da tím sạm đen, chườm nóng dễ chịu, chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng, xuất hiện nốt u cục quanh khớp, dưới da và vành tai sờ thấy mềm, không đau, mạch trầm huyền hoặc khẩn là biểu hiện của hàn thấp ứ trệ.
- Pháp điều trị: khu hàn, thông lạc, trừ thấp, chỉ thống.
- Bài thuốc: Nghiệm phương
- Nếu nhiều khớp sưng đau, cứng khớp, rêu lưỡi trắng dầy bẩn là biểu hiện đàm trọc ứ trệ. Vẫn dùng bài thuốc trên gia: Trích cương tâm, Xuyên sơn giáp, Tạo giác thích, Hy thiêm thảo, Hải đồng bì để hoạt lạc trừ đàm.
- Nếu các khớp đau như dao đâm, dùi chọc là biểu hiện của huyết ứ, gia thêm: Ngô Công, Toàn yết sao, Diên hồ sách để hoạt huyết chỉ thống.
- Nếu xuất hiện đau lưng mỏi gối, sợ lạnh, tay chân lạnh là biểu hiện của thận dương hư, dùng bài thuốc trên gia thêm: Cốt toái bổ, Nhục thung dung để bổ thận kiện cốt. Nếu kèm theo dấu hiệu khí huyết hư gia thêm: Hoàng Kỳ, Bạch Truật, Nhân sâm, Đương quy.
- Châm cứu: châm bổ các huyệt như thể phong thấp nhiệt
5. Điều trị bệnh Goute (Gút) bằng y học cổ truyền
Điều trị bằng y học cổ truyền: Các phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc: Vật lý trị liệu, châm cứu, xoa bóp day ấn huyệt …. Là sự lựa chọn tối ưu. Sẽ mang lại hiệu quả cao trong chữa bệnh .
Đông y điều trị bệnh thống phong (gout) thường dựa vào chứng và mạch; đồng thời kết hợp với việc ăn uống kiêng cữ đúng mức. Đông y thường chú ý đến các giai đoạn phát triển của bệnh: Lần đầu hay tái phát 2 hay 3 lần trở lên, sưng đỏ hay không sưng, khớp chưa hay có biến dạng.
Nếu là thể cấp tính, chủ yếu dùng phép trị “Thanh nhiệt, khu phong trừ thấp, thông lạc”
Nếu thể mãn tính, thường kèm theo “đàm thấp, hàn ngưng, huyết ứ” nên dùng pháp “Trừ thấp, hóa đàm, ôn kinh tán hàn, hoạt huyết thông lạc”
Bệnh lâu ngày thường làm khí huyết suy yếu, âm dương bất hòa, cần bồi bổ khí huyết Can Thận để nâng cao chính khí.
Khi bạn có những triệu chứng như trên hãy liên hệ với chúng tôi để được đội ngũ bác sĩ tư vấn thăm khám, tùy từng nguyên nhân gây bệnh và tình trạng bệnh của bệnh nhân sẽ được các bác sĩ thầy thuốc đưa ra phác đồ điều trị hữu hiệu và phù hợp nhất.
Nhà thuốc Cứu Thế sẽ giúp bệnh nhân tiết kiệm tối đa thời gian và chi phí điều trị. Là địa chỉ uy tín được nhiều bệnh nhân tin tưởng lựa chọn.
Số điện thoại Tư vấn: 096 125 2882 – 08 2601 1932 luôn có các bác sĩ chuyên khoa sẵn sàng tư vấn cho bạn, chăm sóc sức khỏe bạn.
Địa chỉ phòng khám: 16 ngõ 56 Võ văn Dũng, Ô chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội.
6. Dự phòng bệnh bệnh Goute (Gút) tái phát
Chế độ ăn uống, sinh hoạt
- Kiêng uống rượu và các chất kích thích: ớt, cà phê, thuốc lá… cần giảm cân, tập luyện thể dục thường xuyên…
- Hạn chế các thức ăn có chứa nhiều purin: phủ tạng động vật (lòng, gan, tim, tiết) thịt, cá, cua... Có thể ăn trứng, sữa, uống bia, hoa quả, thịt chỉ nên ăn dưới 100g/ngày.
- Uống nhiều nước (tối thiểu 2 lít/ngày), nên uống các loại nước khoáng có nhiều Bicacbonat, nếu không thì uống dung dịch bicacbonat – Na 3%. Điều này sẽ làm tăng lượng nước tiểu trong 24 giờ, giúp hạn chế tối đa sự lắng đọng urat trong đường tiết niệu.
- Tránh làm việc quá sức, tránh lạnh.
- Không nên dùng thuốc lợi tiểu Cholorothiazid, Steroid.
- Tránh các thuốc làm tăng acid uric máu, tránh các yếu tố làm khởi phát cơn gút cấp như stress, chấn thương…
- Điều trị tốt các bệnh lí gây bệnh gút thứ phát như suy thận, do thuốc, các bệnh lí chuyển hóa…
Phẫu thuật: Khi các u cục (tophi) quá to, cản trở vận động (ở ngón chân cái không đi giày được, ở khuỷu tay khó mặc quần áo) cần phẫu thuật cắt bỏ.
Nếu có tổn thương thận: cần chú ý trình trạng nhiễm khuẩn (viêm thận kẽ), tình trạng suy thận tiềm tàng, sỏi thận, tăng huyết áp để xử lý kịp thời.
7. Tiến triển – biến chứng bệnh Goute (Gút)
- Thông thường có 1 - 2 cơn mỗi năm, khoảng cách các cơn ngắn lại, 10 - 20 năm sau cơn đầu tiên, xuất hiện các tophi và bệnh khớp urat làm hạn chế vận động. Bệnh nhân chết do suy thận hay do tai biến mạch máu.
- Có một số thể nhẹ hơn, cơn gút ít xảy ra, không có tophi. Cũng có một số thể nặng hơn, xảy ra ở người trẻ < 30 tuổi, cơn gút dày liên tiếp, tophi và bệnh khớp do urat xuất hiện sớm.
Lưu ý: Các bài thuốc nêu trên chỉ mạng tính chất tham khảo. Do đó, người bệnh nên tham khảo ý kiến trước của thầy thuốc trước khi áp dụng để điều trị bệnh.
